EMDR
Wat is het?
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een kortdurende therapie die gebruikt wordt als traumabehandeling. Als mensen een schokkende gebeurtenis meemaken, zoals een geweldsmisdrijf of verkeersongeval, kan dit een grote invloed hebben, ook op het latere leven. Veel mensen verwerken de ervaringen op eigen kracht, maar soms lukt dit niet en leidt het tot psychische klachten. De klachten kunnen herbelevingen zijn, steeds terugkerende nachtmerries en schrik- en vermijdingsreacties. Vaak is er sprake van PTSS (posttraumatische stressstoornis). Ook klachten na andere beschadigende ervaringen, zoals emotionele verwaarlozing, gepest zijn en een nare ervaring op medisch gebied, kunnen met EMDR behandeld worden. De klachten door deze ervaringen zijn vaak: vermijdingsgedrag, somberheid, angst, schaamte, verdriet, schuldgevoelens of boosheid. EMDR zorgt ervoor dat het natuurlijke verwerkingssysteem van de mens wordt gestimuleerd, met als resultaat dat de emotionele lading van de herinnering minder wordt. Hierdoor kan men makkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terugdenken en nemen klachten, zoals vermijdingsreacties, af.
Hoe gaat de behandeling?
Nadat is bepaald dat de cliënt baat zal hebben bij EMDR stelt de therapeut een aantal korte vragen over de gebeurtenis, om informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna start het verwerkingsproces, door de cliënt de gebeurtenis voor de geest te laten halen, in combinatie met een afleidende taak. Deze taak is meestal het met de ogen volgen van de hand van de therapeut, die heen en weer beweegt op 30 cm afstand van het gezicht van de cliënt. Er kan ook een lamp gebruikt worden, of een koptelefoon met klikjes, die afwisselend links en rechts te horen zijn. Dit noemen we sets, die ongeveer 25 oogbewegingen of 25 seconden duren. Na elke set wordt even rust genomen, waarbij de therapeut aan de cliënt vraagt wat er opkomt aan gedachten, gevoelens of sensaties. Alles wat er opkomt is goed, het gaat om het natuurlijk verwerkingsproces dat bij de cliënt op gang komt. Verder wordt er weinig gepraat tijdens de sessie. Vaak veranderen de herinneringsbeelden na verloop van tijd of er komen prettige aspecten van de situatie naar voren. Een sessie duurt ongeveer 60 minuten. Als er nog duidelijke spanning bij het herinneringsbeeld aanwezig is, wordt een vervolgsessie ingepland om verder te gaan met het verwerkingsproces. Na een sessie kunnen de effecten nog enkele dagen doorwerken, dat is normaal. Aangeraden wordt een dagboekje bij te houden en de volgende sessie te bespreken wat er nog naar boven kwam. Doorgaans zijn 3 sessies voldoende bij klachten na een eenmalige gebeurtenis.
Waardoor werkt het?
De meest gangbare hypothese is die van het ‘beperkte’ werkgeheugen en concurrerende taken. Het tegelijk denken aan de traumatische gebeurtenis èn uitvoeren van een afleidende taak (oogbewegingen) zorgt voor concurrentie in het werkgeheugen. Het werkgeheugen zal hierbij weinig plaats hebben voor de levendigheid en emotionele lading van de gebeurtenis. Hierdoor gaat de traumatische beleving als het ware meer naar de achtergrond.